Komisja Europejska zapowiada rewolucję w VAT

Komisja Europejska przedstawiła swoją propozycję gruntownej reformy unijnego systemu VAT.

Głównym wnioskiem płynącym z przedstawionej przez Komisję Europejską propozycji jest to, że firma z danego kraju UE, która sprzeda towar do innego kraju UE, rozliczy podatek w swoim kraju, ale według zagranicznej stawki. Taki system opodatkowania transakcji wewnątrzwspólnotowych będzie obowiązywać przedsiębiorców we wszystkich państwach unijnych.

Zasady, którymi Komisja się kierowała i które chce w drodze reformy wdrożyć w życie to:

• Zwalczanie oszustw związanych z VAT: Podatkiem VAT będzie teraz opodatkowany handel transgraniczny między przedsiębiorstwami. Obecnie ten rodzaj handlu jest zwolniony z podatku VAT, co stwarza łatwą okazję dla nieuczciwych przedsiębiorstw do pobierania podatku VAT, a następnie likwidowania swojej działalności bez przekazania podatku administracji skarbowej.
• Punkt kompleksowej obsługi: Punkty kompleksowej obsługi sprawią, że przedsiębiorstwom prowadzącym sprzedaż transgraniczną łatwiej będzie wypełnić obowiązki związane z podatkiem VAT. Przedsiębiorcy będą mogli składać deklaracje i opłacać podatek za pomocą jednego portalu internetowego w ich własnym języku oraz według takich samych zasad i urzędowych wzorów jak w ich kraju pochodzenia. Następnie każde państwo członkowskie będzie przekazywać podatek VAT bezpośrednio do innych państw członkowskich.
• Większa spójność: Przejście na tzw. zasadę miejsca przeznaczenia, zgodnie z którą ostateczna kwota należności z tytułu VAT zawsze będzie regulowana w państwie członkowskim konsumenta końcowego i naliczana według stawki jego kraju.
• Mniej formalności administracyjnych: Uproszczenie przepisów dotyczących fakturowania, dzięki czemu sprzedawcy będą mogli wystawiać faktury zgodnie z przepisami ich kraju, nawet kiedy prowadzą handel transgraniczny. Przedsiębiorstwa nie będą już musiały przygotowywać wykazu transakcji transgranicznych dla swoich organów podatkowych (tzw. informacji podsumowującej).

Propozycja Komisji wprowadza duże zmiany m.in. w opodatkowaniu transakcji wewnątrzwspólnotowych, na których chcemy się skupić.

Obecnie reguły opodatkowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru są takie, że VAT od transakcji wewnątrzwspólnotowych płaci nabywca według stawki obowiązującej w kraju swojej siedziby. inne. Przedsiębiorca, który jest dostawcą i spełni określone obowiązki dokumentacyjne, może w związku z tym zastosować w swoim kraju stawkę 0 proc. VAT.

Po zmianach podatku nie będzie co do zasady płacił nabywca, tylko sprzedawca. Do wyboru będzie miał jednak dwie opcje. W pierwszej z nich będzie mógł zarejestrować się za granicą jako podatnik VAT i tam rozliczyć się z fiskusem, według zagranicznych reguł i stawek.

W drugiej opcji będzie mógł zarejestrować się na specjalnym portalu internetowym VAT OSS (One Stop Shop). Za jego pomocą rozliczy się z transakcji według reguł panujących we własnym kraju, ale podatek wpłaci już według stawki zagranicznej. Następnie podatek zostanie przekazany przez administrację skarbową do właściwego państwa odbioru. Zagraniczny odbiorca zapłaci więc sprzedawcy cenę brutto, obejmującą równowartość podatku (tak jak przy sprzedaży krajowej).

Co ważne – do nowych zasad rozliczania transakcji wewnątrzwspólnotowych nie będą musieli stosować się przedsiębiorcy, którzy uzyskają unijny status „zaufanego podatnika VAT”. Taki status, potwierdzający rzetelne wywiązywanie się z obowiązków podatkowych, pozwoli rozliczać VAT od WDT na dotychczasowych zasadach.

Sprzedawca będzie musiał najpierw sprawdzić w unijnej bazie podatników VIES, czy jego kontrahent (nabywca) jest „zaufanym podatnikiem VAT”. Od tego będzie zależeć, kto zapłaci VAT od wewnątrzunijnej dostawy.

Dziś podobne rozwiązanie funkcjonuje w przepisach celnych (jest nim status upoważnionego przedsiębiorcy AEO) i pozwala na wiele uproszczeń w rozliczeniach.

Wniosek ustawodawczy Komisji Europejskiej zostanie przekazany państwom członkowskim zebranym w Radzie, aby wyraziły na niego zgodę, oraz Parlamentowi Europejskiemu do konsultacji. W następstwie tej inicjatywy Komisja opracuje w 2018 r. szczegółowy wniosek ustawodawczy mający na celu zmianę dyrektywy VAT, tak aby można było sprawnie wdrożyć zaproponowany docelowy system VAT.

Należy uspokoić wszystkich zainteresowanych – prace nad reformą VAT potrwają parę lat w związku z czym na pewno będzie czas, aby się do niej przygotować. Nowe zasady w założeniu mają zacząć obowiązywać w 2022 r.

Agnieszka Wrzeszcz
aplikant radcowski