Tarcza Antykryzysowa 4.0 a zamówienia publiczne

24 czerwca 2020 r. weszła w życie ustawa o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1086), nazywana potocznie Tarczą Antykryzysową 4.0. Tarcza 4.0, zgodnie z zapowiedziami, miała łagodzić skutki kryzysu gospodarczego wywołanego epidemią COVID-19, w tym w szczególności poprzez łagodniejsze traktowanie wykonawców w procesie udzielania zamówień publicznych.

Pierwszy pakiet rozwiązań legislacyjnych związany z zamówieniami publicznymi i koronawirusem został wprowadzony 31 marca 2020 r. Jego zadaniem miało być m.in. ułatwienie wykonawcom oraz zamawiającym dokonywania zmian w zawartych już umowach. Jak się jednak okazało, zamawiający niechętnie sięgali po te instrumenty. Rozwiązaniem w tym zakresie mają być przepisy wprowadzone 24 czerwca 2020 r., które mają w jeszcze większym stopniu pozytywnie wpłynąć na płynność finansową przedsiębiorców ubiegających się o realizację zamówienia publicznego.

Tarcza Antykryzysowa 4.0 przewiduje przede wszystkim:

1) obowiązek dokonania zmiany umowy o zamówienie publiczne – w przypadku stwierdzenia, że okoliczności związane z wystąpieniem COVID-19, wpływają na należyte wykonanie tej umowy;

2) zmniejszenie maksymalnej granicy zabezpieczenia należytego wykonania umowy z 10% do 5% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy, a jedynie wyjątkowo utrzymanie dotychczasowego poziomu 10%;

3) brak obowiązku żądania przez zamawiającego wniesienia przez wykonawców wadium, w przypadku gdy wartość zamówienia jest równa lub przekracza tzw. „progi unijne”;

4) zakaz potrącania kar umownych zastrzeżonych na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także zakaz zaspokojenia tych kar z zabezpieczenia należytego wykonania umowy – w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii w związku z COVID-19, i przez 90 dni od dnia odwołania stanu, który obowiązywał jako ostatni, o ile zdarzenie, w związku z którym zastrzeżono tę karę, nastąpiło w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii;

5) w przypadku umów w sprawie zamówienia publicznego zawieranych na okres dłuższy niż 12 miesięcy, obowiązek zamawiającego do dokonywania płatności wynagrodzenia w częściach lub udzielania zaliczek.