Freelancer w outsorcingu IT – działalność gospodarcza czy też nie?

Dyskusja wokół tego, czy działanie o charakterze stałej współpracy z jednym podmiotem nosi znamiona działalności gospodarczej wywołuje wątpliwości od dawna. Warto podsumować najnowsze orzecznictwo w tym zakresie, które zapadło w szczególnie interesującym nas obszarze praw autorskich.Przy braku definicji na czym ma polegać usługowa działalność gospodarcza nie można wprowadzać ograniczenia, które nie wynika z ustawy. Pojęcie gospodarczej działalności usługowej nie pozwala przyjąć, że stałe wykonywanie rodzajowo jednej umowy (usługi) i dla jednego podmiotu nie może być działalnością gospodarczą. Brak jest także podstaw do ingerowania w sposób prowadzenia i wykonywania tej działalności, w szczególności do stwierdzenia, że skoro umowy mają być wykonywane tylko osobiście albo za pośrednictwem innych osób, to wobec tego nie stanowią prowadzenia działalności gospodarczej. Tak też stwierdził Sąd Apelacjny w Białymstoku w wyroku wydanym w dniu 25 marca 2015 r. (III AUa 1479/14). Sprawa została rozstrzygnięta w ten sposób po orzeczeniu ZUS, który decyzją z dnia 12 września 2013 r. stwierdził, że osoba fizyczna, jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 1 kwietnia 2013 r.

Podobną sprawą zajmował się również Sąd Najwyższy, który stwierdził – w wyroku z dnia 4 listopada 2014r. – ,że pojęcie gospodarczej działalności usługowej nie pozwala przyjąć, że stałe wykonywanie rodzajowo jednej umowy (usługi) i dla jednego podmiotu nie może być działalnością gospodarczą. Brak jest także podstaw do ingerowania w sposób prowadzenia i wykonywania tej działalności, w szczególności do stwierdzenia, że skoro umowy menedżerskie mają być wykonywane tylko osobiście, to wobec tego nie stanowią prowadzenia działalności gospodarczej. Konkluzję uzupełniającą w zakresie tych rozważań znaleźć możemy zaś w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2014r. (VI ACa 1098/12), zgodnie z którym, za spełniające wymagania prowadzenia działalności gospodarczej uznane zostały umowy oraz inne przejawy wykonywania praw autorskich, których przedmiotem jest komercjalizacja praw autorskich w znaczeniu gospodarczego korzystania z nich przez uprawnionych. Nie należą natomiast do tej kategorii umowy, których przedmiotem jest określenie przez twórcę zasad korzystania przez osobę trzecią z utworu, warunków rozporządzania prawem do utworu oraz przyznanie twórcy prawa do wynagrodzenia. Tym samym sprawa dotycząca autorskich praw majątkowych twórców nie może być traktowana jako gospodarcza.

Wydaje się, że zestawienie tego najnowszego orzecznictwa pozwala na klarowne zaplanowanie swoich relacji z kontrahentem, tak aby uniknąć niespodzianek prawno – podatkowych.

Rafał Malujda, radca prawny