Ustawa o wspieraniu innowacyjności

Od 1 stycznia 2016r., po podpisaniu przez Prezydenta, najprawdopodobniej wejdzie w życie ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem innowacyjności.

Ustawa wprowadza dwojakiego rodzaju zmiany, istotne z perspektywy firm inwestujących w innowacyjność w branży IT – w zakresie możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów określonych wydatków oraz zwolnienia z opodatkowania aportów.

I. Zmiany w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

1. Dodano definicje następujących terminów:  działalność badawczo-rozwojowa (działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań), badania naukowe (badania podstawowe, badania stosowane i badania przemysłowe) oraz prace rozwojowe (nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów i usług, z wyłączeniem prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń, w szczególności: (a) opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony, (b)     opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna).

2. Wyodrębnienie kosztów działalności badawczo-rozwojowej w prowadzonych księgach. Do kosztów tych zaliczyć można np. wynajęcie laboratorium czy zakup sprzętu badawczego.

3. Podatnik od dochodu odlicza tzw. koszty kwalifikowalne tj. koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową.
Kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:
a) z następujących kosztów kwalifikowalnych:  należności z tytułów otrzymanych pieniędzy, wartości pieniężnych, w tym również różnic kursowych oraz składki z tytułu tych należności określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek, jeżeli te należności i składki dotyczą pracowników zatrudnionych w celu realizacji działalności badawczo-rozwojowej)  – 30 % tych kosztów,
b) z następujących kosztów kwalifikowalnych: nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową; ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, a także nabycie wyników badań naukowych, świadczonych lub wykonywanych na podstawie umowy przez jednostkę naukową w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej; odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym. Za koszty kwalifikowane uznaje się także dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością – 20% tych kosztów – jeżeli podatnik jest mikroprzedsiębiorcą (zatrudnia mniej niż 10 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 2 milionów euro lub roczna suma bilansowa nie przekracza 2 milionów euro), małym (zatrudnia mniej niż 50 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 10 milionów euro lub roczna suma bilansowa nie przekracza 10 milionów euro) lub średnim przedsiębiorcą (zatrudnia mniej niż 250 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 50 milionów euro lub roczna suma bilansowa nie przekracza 43 milionów euro), zaś 10% tych kosztów – w przypadku pozostałych podatników.

Koszty kwalifikowane ponoszone w ramach badań podstawowych podlegają odliczeniu wyłącznie pod warunkiem, że badania te są prowadzone na podstawie umowy lub porozumienia z jednostką naukową (brak definicji w ustawach podatkowych). Podatnik może odliczyć koszty kwalifikowalne o ile nie zostały one zwrócone w jakiejkolwiek formie. Prawo do odliczenia nie przysługuje podatnikowi, jeżeli w roku podatkowym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia.

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę lub wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia – odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części – dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie trzy lata podatkowe następujące bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia.

Przykład:
Małe przedsiębiorstwo zakupiło za 1000 zł netto oprogramowanie, które wykorzystywane będzie przez 2 lata do prac badawczo-rozwojowych. Oprogramowanie to jest wartością niematerialną i prawną, które może zaliczone być w koszty na dwa sposoby:
1) poprzez amortyzację na 2 lata użytkowania;
2) jednorazowo w koszty.

Według ustawy o rachunkowości wartości niematerialne i prawne poniżej 3500zł mogą być jednorazowo zaliczone w koszty, a powyżej tej wartości amortyzowane przez okres ekonomicznej użyteczności. Stanowiska urzędów skarbowych zalecają amortyzować wartości niematerialne i prawne niezależnie od ich wartości.

Rozwiązanie zgodne z dotychczasowymi przepisami: oprogramowanie może być zaliczone w koszty dopiero po zakończeniu prac badawczo-rozwojowych poprzez amortyzację zakończonego sukcesem projektu.

Rozwiązanie zgodne z nowymi przepisami: do kosztów podatkowych zaliczyć od razu można 20% tych kosztów, co pozwala na szybsze rozliczenie podatkowe, nie czekając na zakończenie prac badawczo-rozwojowych.

Wniosek! Nowelizacja przepisów pozwala na szybsze rozliczenie prac badawczo-rozwojowych.

II.  W przypadku objęcia udziałów (akcji) w spółce kapitałowej w zamian za wkład niepieniężny wniesiony w 2016r. lub 2017r. w postaci komercjalizowanej własności intelektualnej, podatnik nie ustala przychodu i kosztu uzyskania przychodów z tego tytułu. Przepisu tego nie stosujemy jednak, jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego w postaci komercjalizowanej własności intelektualnej, jest autorskie prawo majątkowe do programu komputerowego.

Dodatkowo, dochody z tytułu zbycia udziałów (akcji) nabytych w 2016r. i 2017r. przez spółkę kapitałową bądź kamandytowo-akcyjną zwalnia się z podatku dochodowego od osób prawnych, w przypadku podmiotu, którego jedynym przedmiotem działalności jest dokonywanie inwestycji finansowych i który zainwestował minimum 75% sumy bilansowej, ustalonej na koniec roku podatkowego po zakończeniu inwestycji.

Dorota Potocka – księgowa, Safwan Stankiewicz – główny księgowy, Rafał Malujda – radca prawny