Ustawa o pracowniczych programach emerytalnych – zmiany od lutego 2020r.
Ze względu na to, iż w dniu 14 grudnia 2016 r. przyjęto w Strasburgu dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/2341 z dnia 14 grudnia 2014 r. w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami (IORP), która ma na celu minimalną harmonizację zasad dotyczących nadzoru i zarządzania oraz organizacji instytucji pracowniczych programów emerytalnych (ang. institutions for occupational retirement provisions – IORP), ułatwienie mobilności pracowników między państwami członkowskimi Unii Europejskiej, uregulowanie zasad działalności transgranicznej IORP oraz ułatwienie koordynacji praktyk nadzorczych Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (ang. European Insurance and Occupational Pension Authority – EIOPA), to zaistniała konieczność nowelizacji przepisów w Polsce.
Zgodnie z art. 64 ww. dyrektywy dnia 13 stycznia 2019 r. upływa termin przewidziany na przyjęcie przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych niezbędnych do jej wykonania.
Ustawa o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy o pracowniczych programach emerytalnych, która wchodzi w życie 07 lutego 2020r., wykonuje ten obowiązek (poprzez znowelizowanie przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (ustawa o PPE) oraz ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zwanej dalej (ustawa o OIFFE).
Pracownicze programy emerytalne mogą być w Polsce prowadzone w jednej z czterech dostępnych form:
- funduszu emerytalnego,
- umowy o wnoszenie przez pracodawcę składek do funduszu inwestycyjnego,
- umowy grupowego ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym,
- zarządzania zagranicznego.
Zatem w polskim porządku prawnym definicję IORP zawartą w art. 6 pkt 1 dyrektywy wyczerpuje wyłącznie forma funduszu emerytalnego, a dokładnie – pracowniczego funduszu emerytalnego zarządzanego przez pracownicze towarzystwo emerytalne. Pozostałe dwie formy pracowniczego programu emerytalnego to tylko umowy z instytucjami finansowymi, zaś forma zarządzania zagranicznego to umożliwienie zagranicznym IORP prowadzenie działalności transgranicznej w Polsce.
Zmiany, które zostaną wprowadzone przez nowe regulacje jest sporo, jednakże warto zwrócić uwagę na te, które usprawniają działanie systemu (w szczególności ze względu na wprowadzenie formy elektronicznej oraz nowe obowiązki informacyjne względem uczestników programów). Poniżej przygotowaliśmy dla Państwa główne ich zestawienie.
- Umożliwienie składania deklaracji o przystąpieniu do programu oraz potwierdzania jej przyjęcia lub odmowy przyjęcia w postaci elektronicznej (zmiana treści art. 18 ustawy o PPE).
- Umożliwienie uczestnikowi programu emerytalnego składania oświadczeń woli w sprawach dotyczących tego programu w postaci elektronicznej (zmiana art. 20 ust. 1 ustawy o PPE).
- Umożliwienie uczestnikowi wypowiedzenia udziału w programie za pomocą komunikacji elektronicznej (zmiana treści art. 47 ust. 1 ustawy o PPE).
- Zmianę art. 2 ust. 1 ustawy o PPE przez dodanie pkt 11a, w którym określa się definicję potencjalnego uczestnika (pracowniczego programu emerytalnego). W obecnie obowiązujących przepisach brak jest takiej definicji.
- Zmianę art. 22 ustawy o PPE przez dodanie w ust. 2 pkt 7 lit. f rozszerzającego obowiązki informacyjne pracodawcy względem uczestnika programu o przekazanie informacji na temat osiągniętych w minionych 5 latach stóp zwrotu. Obecnie obowiązujące przepisy nie przewidują przekazywania takich informacji.
- Dodanie w ustawie o PPE art. 22b – wprowadzającego obowiązek sporządzenia i przekazywania uczestnikowi programu Informacji o świadczeniu emerytalnym, która zawiera kluczowe informacje dla uczestnika programu, np.: jasne wskazanie wieku uprawniającego do otrzymania wypłaty, informacje o nabytych uprawnieniach lub zgromadzonych środkach czy wyszczególnienie kosztów odliczonych przez zarządzającego programem. Obecnie obowiązujące przepisy nie przewidują obowiązku przekazywania takiego dokumentu.
- Dodanie w ustawie o PPE art. 22c – określającego zakres informacji, do otrzymania których mają prawo potencjalni uczestnicy przed przystąpieniem do programu, w tym o dostępnych opcjach inwestycyjnych, uwzględnianiu czynników ESG w polityce inwestycyjnej, osiągniętych w przeszłości wynikach, rodzajach kosztów czy głównych cechach charakterystycznych programu. Obecnie obowiązujące przepisy nie przewidują obowiązku przekazywania takiego dokumentu.
- Dodanie w ustawie o PPE art. 22d – rozszerzającego obowiązki informacyjne zarządzających pracowniczymi programami emerytalnymi prowadzonymi w formie funduszy emerytalnych o przekazywanie uczestnikom tych programów uprawnionym do wypłaty okresowej informacji na temat wartości zgromadzonych przez nich środków pozostałych do wypłaty oraz dostępnych opcjach wypłaty. Obecne regulacje zawarte w ustawie o PPE wydają się być w tym zakresie niewystarczające.