Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych

Od 1 stycznia w życie weszły liczne zmiany w Ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, w niniejszym artykule przedstawiamy najważniejsze z nich, m.in. dotyczące wyodrębnienia źródeł przychodu, jednorazowej amortyzacji środków trwałych czy podatkowych grup kapitałowych.

  1. Wyodrębnienie źródeł przychodu

Wprowadzane przepisy będą zmuszały Spółki do rozdzielenia przychodów na podstawowe np.  zyski ze świadczenia usług, sprzedaży towarów czy produkcji, i kapitałowe. Wiąże się to również z koniecznością przyporządkowania im kosztów, zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich, czyli tych, które są związane z funkcjonowaniem firmy.

Zgodnie z nowymi przepisami, w katalogu zaliczającym się do zysków kapitałowych, znajdują się między innymi przychody z dywidend, zbycia lub umorzenia udziałów bądź akcji, sprzedaży wierzytelności, z niektórych praw majątkowych, uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych, papierów wartościowych i niektórych pochodnych instrumentów finansowych. Spółka, która takie zyski osiąga będzie zobowiązana do przypisania do każdego z nich odpowiednich kosztów z nimi związanymi. Przepisy wskazują również na obowiązek proporcjonalnego rozliczenia kosztów.

Podział źródeł przychodów na podstawowe i kapitałowe ma za zadanie wyeliminować możliwość rekompensaty strat z dochodami. W uzasadnieniu sporządzonym do nowego projektu ustawy możemy przeczytać, że jeżeli Spółka uzyska dochód tylko z jednego źródła np. podstawowej działalności, a z drugiego, czyli kapitałów, stratę, zapłaci podatek od dochodu. Nie będzie, mogła pomniejszyć go o stratę. Przedsiębiorcy  będą mogli jednak odliczyć stratę w następnych latach od dochodów z kapitałów. Okres na takie odliczenie będzie wynosił pięć lat.

Jeżeli w danym roku Spółka uzyska dochody zarówno z podstawowej, jak i kapitałowej działalności, podatek zapłaci od ich sumy.

  1. Koszty uzyskania przychodów

Z puli kosztów podatkowych, wyłączono kwoty wpłacane tytułem podziału w wyniku finansowego jednostki oraz ograniczono możliwość zaliczania do kosztów tych:

Wprowadzono też limit wysokości kosztów uzyskania przychodów związanych z zawieranymi przez podatników podatku CIT umowami, pomiędzy podmiotami powiązanymi na określone usługi niematerialne.

  1. Minimalny podatek dochodowy

Przepisy nowelizujące ustawę o CIT, wprowadziły także tzw. minimalny podatek dochodowy od nieruchomości komercyjnych o wartości powyżej 10 mln zł. Zapłacą go podatnicy posiadający nieruchomości komercyjne handlowo-usługowe oraz budynki biurowe. Podatek minimalny będzie odliczany od należnego fiskusowi podatku CIT.

  1. Jednorazowa amortyzacja środków trwałych

W znowelizowanej ustawie zdecydowano się również na podwyższenie limitu jednorazowej amortyzacji środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych z 3500 zł do 10 000 zł. Umożliwia to jednorazowe zaliczenie wydatków na nabycie tych środków lub wartości do kosztów uzyskania przychodów.

  1. Wydatki na usługi niematerialne oraz wydatki na korzystanie z wartości niematerialnych i prawnych

Wprowadzenie limitu dla wydatków przekraczających 3 mln zł stanowiących koszty pośrednie na usługi niematerialne oraz na korzystanie z wartości niematerialnych i prawnych, które mogą być zaliczone do kosztów podatkowych poniesionych bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych.

W takim przypadku limit wyniesie 5% wskaźnika EBIDTA (wartość zysku operacyjnego powiększonego o amortyzację).

Ograniczenia dotyczą m.in. wydatków na usługi doradcze, reklamowe, opłaty i należności za korzystanie z niektórych wartości niematerialnych i prawnych(m. in. znaków towarowych). Zmniejszy to opłacalność sprzedaży znaków towarowych w celu ich amortyzacji.  Wprowadzone ograniczenia obejmują również przychód rozpoznany przy zbyciu wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych na podstawie licencji, które mogą być zaliczane do kosztów podatkowych.

  1. Aport przedsiębiorstwa

Ustawa wprowadziła małą klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania w stosunku do aportów przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Organy będą mogły badać czy takie transakcje mają uzasadnienie biznesowe.

  1. Podatkowe grupy kapitałowe

Przeciętna wysokość kapitału zakładowego jaki muszą posiadać spółki tworzące podatkową grupę kapitałową została obniżona z 1.000.000 zł do 500.000 zł. Obniżono także wysokość bezpośredniego udziału, jaki spółka dominująca musi posiadać w kapitale spółek zależnych z 95 % do 75 % oraz poziom dochodowości podatkowych grup kapitałowych z 3% do 2 %. Skrócono również limit zgłoszenia umowy o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej do właściwego organu do 45 dni przed rozpoczęciem roku podatkowego przyjętego przez podatkową grupę kapitałową (wcześniej ten okres wynosił 3 miesiące).  W wypadku naruszenia przez podatkową grupę kapitałową warunków jej funkcjonowania, spółki ją tworzące będą musiały rozliczyć podatek do maksymalnie 3 lat, tak jakby podatkowa grupa kapitałowa w tym czasie nie istniała, czyli poprzez rozliczenie podatku dochodowego od osób prawnych przez każdą ze spółek z osobna. Nowelizacja nakłada także obowiązek stosowania warunków rynkowych w transakcjach miedzy członkami podatkowej grupy kapitałowej.

  1. Ograniczenie rozliczania kosztów finansowania nabycia udziałów lub akcji

Wprowadzenie przez ustawę wyłączenia możliwości uznawania za koszty podatkowe m.in. odsetek od kredytów i pożyczek zaciągniętych w celu sfinansowania nabycia udziałów lub akcji w szczególności w przypadku połączenia spółki nabywającej i nabywanej oraz utworzenia podatkowej grupy kapitałowej.

  1. Podział wyniku finansowego

Doprecyzowano regulacje dotyczące   wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów kwot stanowiących podział wyniku finansowego.

  1. Leasing

Wprowadzono zasadę, która stanowi, że odliczenie wstępnej opłaty leasingowej i raty leasingu będzie się odbywać w tym samym momencie, w którym zostanie ujęta dla celów bilansowych.

  1. Możliwość szacowania wartości usług

Ustawa wprowadziła również regulację, umożliwiającą podatkowym szacowanie wartości transakcji świadczenia usług jeśli cena bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych znacznie odbiega od wartości rynkowej.

Lilianna Niewczas

asystent prawny