Odliczanie VAT a częściowa nierzetelność faktury

Ciekawe orzeczenie wydał w dniu 17.12.2019 r. Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie I FSK 1872/19.

Zgodnie z tym orzeczeniem, w myśl art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o podatku od towarów i usług (VAT) nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury lub dokumenty celne w przypadku, gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności.

Cytowany przepis powinien być interpretowany w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, który formułuje prawo do odliczenia jako element konstrukcji podatku urzeczywistniający zasadę neutralności i proporcjonalności VAT. Zgodnie z jego treścią, prawo do obniżenia podatku należnego przysługuje w takim zakresie, w jakim nabyte towary lub usługi są wykorzystywane do wykonywania przez podatnika czynności opodatkowanych. Przytoczone unormowania wyrażają dążenie, by podatnikowi VAT zagwarantować możliwość odliczenia w każdym przypadku, gdy dokonuje on rzeczywistych czynności polegających na nabywaniu towarów lub usług, które przeznacza do działalności opodatkowanej.

Podstawą do wydania takiego orzeczenia był stan faktyczny, w którym wystawiona została faktura VAT, która dokumentowała usługę polegającą na dzierżawie samochodów, przy czym wartość usługi i podatek VAT zostały ujęte w jednej pozycji. Załącznik do przedmiotowej faktury potwierdzał natomiast, że dzierżawa obejmowała pięć samochodów. W toku postępowania podatkowego, na podstawie informacji uzyskanych ze starostwa (z Wydziału Komunikacji i Transportu) oraz zeznań świadków, ustalono, iż jeden z pięciu wyszczególnionych w załączniku do faktury pojazdów nie mógł bezsprzecznie stanowić przedmiotu dzierżawy, gdyż wystawca faktury nie był w spornym okresie ani właścicielem, ani dysponentem danego auta. Zastrzeżenia organów nie odnosiły się jednak do pozostałych czterech dzierżawionych samochodów. Wskazane okoliczności nie zostały zakwestionowane przez żadną ze stron na żadnym etapie postępowania.