Opodatkowanie zagranicznych spółek kontrolowanych (CFC)

Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw z 29 sierpnia 2014 r. została podpisana przez Prezydenta 16 września i wejdzie w życie od 01.01.2015 r.

Obejmuje ona w szczególności zmiany w prawie zmierzające do opodatkowania dochodów tzw. kontrolowanych spółek zagranicznych (ang. Controlled Foreign Corporation, dalej: CFC) na poziomie partycypujących w nich polskich podatników.

Założeniem CFC jest zwalczanie struktur, dla stworzenia których głównym powodem było uniknięcie, odroczenie bądź zmniejszenie obowiązku podatkowego. Celem, który przyświecał ustawodawcy było, by wprowadzenie przepisów dotyczących CFC skutkowało obowiązkiem zapłaty w Polsce, w określonych warunkach, 19% podatku dochodowego od dochodów uzyskiwanych za pośrednictwem zagranicznych spółek kontrolowanych lub zagranicznych zakładów.

Ustawa obejmuje swym zakresem podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. podatnika jeżeli ma siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zagraniczna spółka zgodnie z nowelizacją to:
a) osoba prawna,
b) spółka kapitałowa w organizacji,
c) jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej inna niż spółka niemająca osobowości prawnej,
d) spółka niemająca osobowości prawnej, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2. spółka niemająca osobowości prawnej mająca siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego państwa jest traktowana jak osoba prawna i podlega w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.

Zagraniczna spółka kontrolowana to zagraniczna spółka mająca siedzibę lub zarząd na terytorium w kraju wymienionym w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 9 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych lub na terytorium państwa, z którym RP nie zawarła umowy międzynarodowej, w szczególności umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo UE nie zawarła umowy międzynarodowej stanowiącej podstawę do uzyskania od organów podatkowych tego państwa informacji podatkowych. W związku z powyższym należy wskazać, iż dla zastosowania przepisów CFC nie będzie wymagane spełnienie innych dodatkowych wymogów w sytuacji gdy polski podatnik będzie posiadał udziały w spółkach z siedzibą lub zarządem w krajach uznawanych za tzw. ?raje podatkowe? albowiem w takim wypadku przepisy CFC będą miały zastosowanie automatycznie.

Zgodnie z nowelizacją przepisy CFC mają dotyczyć również przedsiębiorców, którzy spełnią łącznie trzy warunki:
1) posiadają w sposób pośredni lub bezpośredni co najmniej 25% udziałów w kapitale zagranicznej spółki lub 25% głosów w jej organach kontrolnych lub stanowiących, lub 25% udziałów, z którymi związane jest prawo do uczestniczenia w zyskach tej spółki;
2) co najmniej połowa przychodów zagranicznej spółki musi pochodzić z dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych, przychodów ze zbycia udziałów czy akcji, wierzytelności, odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek, poręczeń, gwarancji, a także przychodów z praw autorskich, praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw, a także zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych;
3) co najmniej jeden z powyższych rodzajów przychodów podlegał w państwie, gdzie zagraniczna spółka ma siedzibę lub zarząd, opodatkowaniu według stawki niższej niż 14,25 %.

Przepisy CFC nie będą znajdować zastosowania do zagranicznych spółek kontrolowanych, które będą podlegać opodatkowaniu od całości swoich dochodów w państwie UE lub w państwie należącym do EOG, jeżeli prowadzą one w tym państwie rzeczywistą działalność gospodarczą.

Nowelizacja nie będzie dotyczyć tych podmiotów, których zagraniczne spółki kontrolowane nie przekroczyły w roku podatkowym 250 tys. euro przychodów albo prowadzą rzeczywistą działalność gospodarczą poza UE i EOG, gdzie podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów, a ich dochód nie przekracza 10% przychodów osiągniętych z tytułu tej działalności (przy założeniu, że polskie organy podatkowe mają możliwość uzyskania informacji podatkowych z tych krajów).

Głównym celem regulacji dotyczących CFC jest zwłaszcza zwalczanie szkodliwej konkurencji stosowanej przez państwa o preferencyjnych systemach podatkowych (w tym raje podatkowe), w których zakładane są zagraniczne spółki zależne lub zakłady polskich rezydentów podatkowych. Ustawodawca wprowadzając nowelizację miał na celu likwidację patologii polegających na szkodliwym dla Państwa wypływie środków finansowych, poprzez wykorzystywanie przez przedsiębiorców luk w prawie podatkowym. Nowelizację należy ocenić pozytywnie, albowiem kładzie ona kres obchodzenia prawa przez przedsiębiorców osiągających znaczące zyski z fikcyjnego obrotu środkami finansowymi za granicą. Dzięki nowelizacji choć część należności publicznoprawnych trafi do budżetu Państwa, nie zaś do kieszeni naginających prawo przedsiębiorców.

Dorota Potocka
Business Accounting Office sp. z o. o. o.

Jacek Mozołowski
Rafał Malujda – Kancelaria Radcy Prawnego